معروف ترین و بهترین جاذبه های مشهد
سخن از مشهد که به میان می آید، نخستین نام و تصویری که در ذهن نقش می بندد، بارگاه ملکوتی و خاطره انگیز امام رضا (ع) است. حرم امام رضا اما خود مجموعه ای از دیدنی هاست. اگر زمان کافی برای زیارت و سیاحت در مشهد دارید سعی کنید از تمام بخش های این مجموعه بزرگ دیدن کرده و به ویژه بازدید از مسجد گوهرشاد و موزه های آستان قدس رضوی و گنجینه های بی نظیرش را از یاد نبرید .
در کنار این ها مشهد گزینه های خوبی برای گردش در شهر در اختیارتان قرار می دهد؛ بازارهای سنتی و جدید که در سرتاسر شهر حضور دارند، پارک های ملت و کوه سنگی، پارک جنگلی وکیل آباد، آرامگاه نادرشاه افشار، آرامگاه خواجه ربیع، گنبد هارونیه، آرامگاه فردوسی، بخشی از این گزینه ها را شامل می شوند.
پارک ملت مشهد: پارک ملت مشهد یکی از محبوب ترین و مهمترین جاذبه های تفریحی در مشهد است و شهربازی آن با داشتن بزرگترین چرخ و فلک در خاورمیانه شهرت بسیار دارد.
پارک کوه سنگی: این پارک دومین مجموعه تفریحی بعد از پارک ملت در مشهد به حساب می آید و سومین جاذبه پرطرفدار این شهر است. کوه سنگی یکی از زیباترین پارک های ایرانی‌ست و سرگرمی های متنوعی مانند باغ های پذیرایی، دریاچه مصنوعی، رستوران و کافه های مختلف در آن دیده می شود.
آرامگاه فردوسی: سفر به مشهد بدون بازدید از آرامگاه حکیم ابولقاسم فردوسی شاعر پرآوازه شاهنامه کامل نمی شود. در این مکان که در شهر توس و در نزدیکی مشهد قرار گرفته قبر چند تن از مشاهیر ایران نظیر اخوان ثالث نیز به چشم می خورد.
جاذبه های اطراف مشهد
مشهد در کنار زیبایی هایی که در خود جای داده است، جذابیت هایی متعددی در روستاها و شهرهای اطراف دارد که بازدید از آنها خالی از لطف نیست. از جمله آن ها می توان به ییلاق های شاندیز و طرقبه، دهکده چوبی نیشابور، آرامگاه خیام و عطار در نیشابور و مجموعه تفریحی سد چالیدره در نزدیکی طرقبه اشاره کرد.
فاصله تا مشهد
ییلاق شاندیز: ۴۴ کیلومتر، زمان تقریبی از مرکز مشهد ۴۵ دقیقه با ماشین شخصی
ییلاق طرقبه: ۳۰ کیلومتر، زمان تقریبی از مرکز مشهد ۳۵ دقیقه با ماشین شخصی
آبشار اخلمند: واقع در روستای اخلمند، ۹۱ کیلومتر، زمان تقریبی از مرکز مشهد یک ساعت و ۲۵ دقیقه با ماشین شخصی
آبشار ارتوکند و کاخ خورشید در کلات نادری: ۱۶۰ کیلومتر، زمان تقریبی از مرکز مشهد ۲ ساعت و ۲۵ دقیقه با ماشین شخصی
دهکده چوبی نیشابور: ۱۲۲ کیلومتر، زمان تقریبی از مرکز مشهد یک ساعت و نیم با ماشین شخصی
آرامگاه خیام: ۱۲۵ کیلومتر، زمان تقریبی از مرکز مشهد یک ساعت و نیم با ماشین شخصی
آرامگاه عطار: ۱۲۷ کیلومتر، زمان تقریبی از مرکز مشهد یک ساعت و نیم با ماشین شخصی
مجموعه تفریحی سد چالیدره: ۳۵ کیلومتر، زمان تقریبی از مرکز مشهد ۴۵ دقیقه با ماشین شخصی
حمل و نقل در مشهد
سفر به مشهد از راه های مختلفی صورت می گیرد و مردم وسایل نقلیه متفاوتی را برای رسیدن به مشهد انتخاب می کنند. در اینجا قصد داریم تا این راه ها را به صورت مختصر و مفید به شما معرفی کنیم. البته کارناوال در مطلبی جداگانه به طور کامل تمام راه های حمل و نقل و شیوه های دسترسی به شهر را معرفی خواهد کرد.
حمل و نقل برون شهری
برای رسیدن به مشهدالرضا می توانید از سیستم های حمل و نقل هوایی، ریلی و جاده ای استفاده کنید. فرودگاه بین المللی شهید هاشمی نژاد، ایستگاه راه آهن مشهد و پایانه های اتوبوس رانی امام رضا، معراج و راه ابریشم در مسیرهای ورودی شهر به مسافران خدمات رسانی می کنند.
حمل و نقل درون شهری
تردد در شهر مشهد با وجود تاکسی های متعدد خطی، خطوط اتوبوس رانی شهری خصوصی و تندرو (بی آر تی) و مترو به آسانی صورت می پذیرد و حمل و نقل عمومی کار دسترسی به نقاط مختلف را آسان کرده است.
شما می توانید با استفاده از سامانه http://map.mashadtraffic.ir موقعیت مکانی خود را بر روی نقشه به راحتی مشخص کرده و با استفاده از وسایل نقلیه ای که می خواهید، مسیر خود را به راحتی پیدا کنید. همچنین با استفاده از این نقشه آنلاین می توانید به راحتی از ترافیک آنلاین، دوربین ها، پارکینگ ها ، مناطق شهرداری ، محدوده طرح ترافیک، جایگاه های CNG ، مراکز معاینه فنی، پایانه های مسافربری، قطار شهری، ایستگاه دوچرخه، پارکینگ معلولین و جایگاه های بنزین باخبر شوید. نحوه کار با این وبسایت در قسمت نکات ضروری به طور کامل آورده شده است .
اقلیم مشهد
شهر مشهد در منطقه مرزی بین شمال و جنوب استان خراسان قرار گرفته است و تداخل جبهه های مختلف آب و هوایی، ویژگی های اقلیمی خاصی به آن داده است. بیشتر دشت مشهد-نیشابور اقلیمی سرد و خشک دارد، بخشی از دشت مشهد-قوچان نیمه خشک است و قسمتی دیگر از بلندترین ارتفاعات رشته کوه های بینالود و هزار مسجد سرد و مرطوب هستند. این عوامل باعث می شود مشهد آب و هوایی متغیر داشته باشد؛ اما در مجموع معتدل و متمایل به سرد و خشک است. رودخانه مهم مشهد کشف رود است و آب این شهر از چشمه، قنات و چاه های عمیق و نیمه عمیق تامین می شود. میزان بارندگی سالانه مشهد نیز به ۲۵۳ میلی متر می رسد.
بهار: ماه اول این فصل در مشهد هنوز حال و هوای زمستان را در خود دارد و برخی مواقع با بارش برف همراه است؛ اما هوا از اردیبهشت ماه رو به گرمی و نشاط می رود و زمینه را برای شکوفایی زمین آماده می سازد.
تابستان: تابستان های مشهد آب و هوایی گرم و خشک داشته و دمای هوا در این فصل در بالاترین میزان به ۳۵ درجه بالای صفر می رسد.
پاییز: پاییز در مشهد به ویژه در ماه پایانی، بسیار سرد است. بارش گاه و بیگاه و طولانی مدت باران و برف ارمغان پاییز برای مردم این دیار است.
زمستان: زمستان های مشهد سرد است و کمترین دما در این شهر به ۱۵ درجه زیر صفر می رسد.
اطلاعات جغرافیایی مشهد
دشت مشهد در دره ای پهناور به وسعت بیش از ۱۰۰ کیلومتر طول و ۲۵ کیلومتر عرض قرار گرفته است و مساحتی ۲۵۰۰ کیلومتر مربعی دارد. شهر مشهد نیز در میان این دشت واقع شده و با مختصات طول جغرافیایی ۵۹ درجه و ۱۵ دقیقه تا ۶۰ درجه و ۳۶ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۵ درجه و ۴۳ دقیقه تا ۳۷ درجه و ۸ دقیقه روزگار می گذراند. ارتفاع این شهر از سطح دریا حدود ۱۰۵۰ متر است و ۳۵۱ کیلومتر مساحت دارد. مشهد مقدس در میان حوزه آب ریز کشف رود و در نزدیکی رشته کوه های بینالود و هزار مسجد واقع شده است.
تاریخچه شهر مشهد
آن گونه که از شواهد تاریخی بر می آید شهر مشهد و محدوده اطراف آن بخشی از دشت باستانی توس بوده است. تاریخ مشهد اما به واقع از زمان شهادت حضرت امام رضا (ع) شروع می شود. در اواخر قرن دوم هجری، جایی که مشهد امروزی در آن قرار گرفته دهکده ای به نام سناباد وجود داشت. این روستا در آن زمان از توابع نوغان، بزرگترین شهر ولایت توس محسوب می شد. روستای سناباد به مانند دیگر روستاهای خراسان قناتی داشته که نام آن بر روی دهکده گذاشته شده بود. در نزدیکی این قنات باغ و کاخی وسیع قرار داشت که متعلق به والی خراسان بود. بعد از شهادت امام رضا، پیکر مطهر ایشان در آب این قنات غسل داده شده و به این صورت آب آن متبرک شد. این گونه شد که سناباد به واسطه حضور آرامگاه امام هشتم شیعیان مورد توجه قرار گرفته و اندک اندک گسترش یافت و به نام مشهدالرضا شناخته شد.
در میانه نیمه قرن سوم هجری بود که علاقه مندان به خاندان اهل بیت به تدریج در کنار حرم مطهر خانه های خود را برپا کرده و شهر مشهد را پایه گذاری کردند. به مرور زمان به ویژه در زمان شاه تهماسب صفوی مشهد وسعت پیدا کرد و رونق یافت. وی بسیاری از مردم توس را به مشهد کوچ داد و بر جمعیت آن افزود. توجه خاص پادشاهان صفوی که همگی شیعه مذهب بودند به حرم امام رضا (ع) باعث شد تا مشهد اهمیت بسیاری پیدا کند. در این زمان بود که شهر هرات در افغانستان در عهد شاه اسماعیل اول از دارالملک خراسان خارج شد و مشهد جای آن را گرفت.
اما آن چه مشهد را بر سر زبان ها انداخت و یکی از شهرهای مهم کشور کرد انتخاب آن به عنوان پایتخت در زمان سلطنت نادرشاه افشار بود. نادر پس از تاج گذاری به عنوان شاه ایران و پیروزی هایی که در هند و افغانستان به دست آورده بود، ترجیح داد تا پایتخت را جایی انتخاب کند که دسترسی خوبی به قلمروی تحت فرمانش داشته باشد. از همین رو مشهد در شرق ایران برای این کار انتخاب شد. همچنین نادرشاه کمک زیادی به گسترش حرم امام هشتم کرد. او بعد از پیروزی بر ملک محمود سیستانی و به شکرانه آن، گلدسته ای طلایی در جنوب صحن عتیق (انقلاب فعلی) ساخت. سقاخانه وسط صحن نیز به دستور او بنا شد و در فرمانی دیگر چهارصد جلد کتاب به کتابخانه آستان قدس اهدا کردند.
شهر مشهد اما پس از قتل نادرشاه افشار از رونق افتاد و تا دوره به حکومت رسیدن قاجار از جمعیت آن کاسته شد. از مهم ترین اتفاق هایی که در دوران قاجار در مشهد افتاده است، می توان به اعتراض حاکم خراسان و مردم این استان به واگذاری امتیاز تنباکو و همچنین خیزش مردم در دوران انقلاب مشروطه اشاره کرد. حادثه مهم دیگر زمان قاجار ماجرای تحصن مردم مشهد در مسجد گوهرشاد بود که در اعتراض به قرارداد رژی (۱) انجام گرفت. ناصرالدین شاه پس از این تحصن اجرای قرارداد را در مشهد شش ماه به تاخیر انداخت و بعد از آن نیز اجرای قرارداد در این شهر اجباری نبود.
پاورقی
۱- قرارداد رژی یکی از قراردادهای ننگین تاریخ ایران است که ناصرالدین شاه برای تامین هزینه های سفر خود به اروپا با آن موافقت کرد. به موجب این قرارداد امتیاز انحصار توتون و تنباکوی ایران برای پنجاه سال به تالبوت و دولت انگلیس واگذار می شد .
پیشینه نام مشهد
نام مشهد همان گونه که در قسمت تاریخچه نیز آوردیم در قرن سوم هجری بر سر زبان ها افتاد و رایج شد. ابن بابویه قمی در کتاب خود «عیون الرضا» فصلی را به مشهد اختصاص داده و همه جا از نام مشهد و مشهد رضوی استفاده کرده است. «ابن حوقل» در قرن چهارم هجری نیز در نوشته های خود از این شهر تنها با نام مختصر مشهد یاد کرده و یاقوت حموی نیز این شهر را مشهد رضوی حرم رضا نامیده است.
در میانه قرن هشتم هجری قمری ابن بطوطه نیز در سفرنامه مشهور خود اصطلاح شهر مشهد الرضا را به کار برده است. بر روی سکه هایی که متعلق به نیمه اول دوره ایلخانان است هنوز نام نوغان دیده می شود ولی به تدریج این اسم جای خود را به المشهد یا مشهد می دهد. از این دوره به بعد اما با صراحت بیشتری از عنوان های مشهد رضا، مشهد مقدس و مشهد توس برای نامیدن این شهر استفاده می شود.
خوب است بدانید در برخی شعرها از مشهد به عنوان توس جدید در مقابل توس قدیم که آرامگاه کنونی فردوسی در آن قرار دارد استفاده شده است. حال این نام ها را با هم مرور کردیم. اما خود واژه مشهد در زبان چه معنی می دهد؟
کلمه مشهد (جمع مشاهد) در لغت به معنای محل شهود و محل شهادت است. آن طور که شیعیان اعتقاد دارند پس از قتل امام رضا به دست مامون، خلیفه عباسی این نام به این مکان داده شد. از مشهد با عنوان قبله هفتم هم یاد می کنند.
سخن آخر
امروز به همراه شما گشتی در شهر مشهد زدیم و به صورت اجمالی با این شهر تاریخی، تجاری و مذهبی ایران بیشتر آشنا شدیم. از آداب و رسوم، سوغات، صنایع دستی و جاذبه های آن مطلع شدیم و بر دانشمان از راه های دسترسی به این شهر و نحوه گردش در آن افزودیم.
آیا تاکنون تجربه سفر به مشهد و بازدید از اماکن تاریخی یا خرید در بازار آن را داشته اید؟
نظر شما در مورد سفر به این شهر و آمادگی آن در برخورد با مسافران چیست؟
پیشنهادتان در سفر به مشهدالرضا و بازدید از بناها و جاذبه های گردشگری آن چیست ؟ ما را با نظرها، دیدگاه ها و تجربه های خود همراه کنید.
shiraztour24
jzr
